Achter de schermen bij Efteling Symphonica: hoe kwam de nieuwe Aquanura-show tot stand?

Gisteren, 20.44 uur

AUDIO Wat er nodig is om een fonteinenshow van wereldformaat opnieuw uit te vinden? Na anderhalf jaar vol interne discussies, nachtelijke programmeeruurtjes, geheime repetities en onverwachte obstakels ging in december 2024 Efteling Symphonica in première, de nieuwe versie van waterspektakel Aquanura. In een uitgebreid interview vertellen twee betrokkenen over de ontwikkeling van de bijzondere show.

Projectmanager Jaap den Bleker en lichtontwerper Eric Brekelmans komen aan het woord in een ruim tweeënhalf uur durende aflevering van Efteling-podcast Kleine Boodschap. Ze vertellen dat er meerdere redenen waren om Aquanura te vernieuwen: de noodzaak voor groot onderhoud, de wens om de vuureffecten te vervangen en de komst van het Efteling Grand Hotel.

ZIE OOK
Video: fenomenaal uitzicht op Efteling-watershow Aquanura vanuit Efteling Grand Hotel

Bovendien waren de vorige shows verouderd geraakt, met muziek van verdwenen attracties als Monsieur Cannibale en het Spookslot. In plaats van vlammenwerpers op het water installeerde de Efteling de zogeheten Bakens van Licht: gigantische zevenhoekige lantaarns met zeer heldere schermen, die ook bij daglicht goed zichtbaar zijn.

Reusachtige mock-up
In eerste instantie was het de bedoeling om de Bakens tussen het publiek neer te zetten, op de vlonders zelf. Dat zorgde echter niet voor optimale zichtlijnen. Om die reden zijn ze boven de vier kikkerbeelden geplaatst. Daar ging na sluitingstijd een bijzondere test aan vooraf, met een reusachtige mock-up. Bij het Efteling Theater werd een grote kraan neergezet waar drie schermen onder hingen.

"Die hebben we 's avonds in het donker boven een kikker gehesen en ook echt gekeken: dit wordt de hoogte en dit gaat het doen", zegt Brekelmans. "Op de kade hebben we ook echt gekeken met verschillende soorten glas." De volgende ochtend was het team weer vroeg terug om dezelfde test te doen bij daglicht, vóór parkopening.

Breder publiek
Voor de nieuwe compositie werd aanvankelijk gemikt op een lengte van twaalf minuten, maar dat is niet gelukt: de medley duurt veertien minuten. Om een breder publiek aan te spreken, koos men voor verschillende internationale muziekstijlen. Zo klinkt er een jazzversie van de soundtrack van achtbaan Baron 1898. Een andere belangrijke wijziging is de introductie van nieuwe verlichting.

De Efteling greep terug op een klassieke theatertruc door gobo's in te zetten: dia's die worden gebruikt om lichtbundels te vervormen tot patronen. Op die manier verschijnen bijvoorbeeld twinkels, tandwielen, handjes en confettistippen op het water, als een soort projecties. "Het is heel lastig om op een fontein scherp te projecteren, want dat water, dat waait weg, dat gaat alle kanten op", aldus Brekelmans.

Vier spookjes
Toch zijn de makers bijzonder tevreden over het eindresultaat. Eén van de meest subtiele lichteffecten is de verschijning van vier spookjes onder water, tijdens de duivelse lach in het Danse Macabre-segment. Binnen het projectteam ontstond wel even grote paniek toen bleek dat niemand de gobo's op tijd besteld had. Een bedrijf moest toen in recordtijd 38 keer zes gobo's produceren.

Brekelmans spreekt ook over een ander "heel spannend moment": bij alle witte onderwaterlampen bleek één component kapot te zijn. "Die moesten allemaal weer gedemonteerd worden, die moesten eruit, die zijn naar de importeur in Nederland gegaan." Daar ging een grote groep vervolgens twee weken aan de slag met een soldeerbout om het bewuste onderdeeltje te vervangen.

Geen licht meer
Niet alles ging dus van een leien dakje. Den Bleker, Brekelmans en hun collega's waren nog tot de laatste uren bezig met programmeren. Tijdens de première voor pers en genodigden viel een deel van de verlichting uit, al viel dat de aanwezigen niet op. Eerder, bij een preview, voor de directie, de stichting en de raad van commissarissen, had de show na één derde helemaal geen licht meer.

"Dat had ook nog kunnen gebeuren op zo'n premièreavond, dat je dan net zo'n glitch hebt waardoor je eigenlijk een beetje voor paal staat." Is Efteling Symphonica nu wel helemaal af? Brekelmans: "We hebben nu een paar foutjes gezien die we eruit gaan poetsen, de volgende keer als we Grand Hotel en Eiland van de Vijf Zintuigen gaan programmeren."

Onweersklap
Het is de bedoeling om de watershow te laten communiceren met het lichtplan van het entreegebied. Nu gebeurt dat al met Danse Macabre: tijdens de onweersklap in de Aquanura-show is bliksem zichtbaar op het attractiegebouw, dat zo'n 200 meter verderop ligt.

In de podcast vertellen de makers ook wat het idee is achter verschillende Symphonica-scènes. Zo simuleren fonteinen in het gedeelte met Danse Macabre orgelpijpen en verschijnen als het ware Witte Wieven in de Baron-scène. Wanneer de muziek van Fata Morgana klinkt, krijgen de pironnen op het dak van de attractie een extra schittering door speciale bewegende spots.

Regenboog
De regenboog in het Symbolica-slotstuk voldeed in eerste instantie niet aan de Efteling-maatstaven. Daarom werd de kleurenwaaier aangepast, door meer pasteltinten toe te voegen. In de opbouw naar de finale stijgt de helderheid van de verlichting van 80 tot 100 procent.

Na afloop klinkt nog een Efteling-lied van meidengroep Ogene. Den Bleker haalde de inspiratie voor deze "kiss goodnight" uit Disney California Adventure Park in de Verenigde Staten, waar watershow World of Color te zien is. Wie na zonsondergang goed oplet, kan tijdens het Ogene-nummer een ronddraaiende Efteling-E ontdekken in de onderwaterverlichting.

Licht- en geluidsoverlast
Het programmeren gebeurde in een container van twee verdiepingen, naast de vijver. Mocht er ooit nog een nieuwe Aquanura-voorstelling komen, dan kan die niet meer ter plaatse geprogrammeerd worden vanwege het Efteling Grand Hotel. Nachtelijke tests brengen namelijk licht- en geluidsoverlast met zich mee voor hotelgasten. In het vervolg moeten programmeurs dus een studio in.