Luisteren: Efteling-componist duikt in ontstaan van soundtrack De Vliegende Hollander
Vandaag, 11.01 uurBeeld: @KrisfromBelgium

AUDIO Efteling-componist René Merkelbach blikt terug op zijn werk voor De Vliegende Hollander, de bekende waterachtbaan die in 2007 opende. Het was de eerste grote Efteling-attractie waar Merkelbach muziek voor mocht componeren: een project dat zijn langdurige samenwerking met het park inluidde. In een podcastaflevering laat de componist horen hoe de muziek tot stand is gekomen.
Merkelbach werd geïnterviewd door de Efteling-podcast Kleine Boodschap. Hij laat horen hoe demo's met fluitopnames en nepkoren geleid hebben tot de muziek zoals die vandaag de dag nog steeds klinkt. Aan de hand van bijzondere fragmenten en anekdotes wordt duidelijk welke technische uitdagingen en creatieve keuzes kwamen kijken bij het ontstaan van de inmiddels iconische soundtrack.
De muziek, die synchroon loopt tussen meerdere scènes, is nauw verweven met de thematiek van de attractie. Een scène met zang riep aanvankelijk weerstand op. "We gaan geen musical opvoeren in onze nieuwe attractie", kreeg Merkelbach te horen. Uiteindelijk zag ontwerper Karel Willemen dat idee toch zitten.
Zenuwslopende momenten
Een plan om een Keltische, Ierse fluit te gebruiken, heeft het niet gered. Ook vertelt de maker hoe het was om voor het eerst gebruik te maken van een groot live-orkest in Praag. Merkelbach had daar geen ervaring mee, wat leidde tot enkele zenuwslopende momenten. "Ik had nog nooit recht voor een orkest gestaan", geeft hij toe. Na het horen van de eerste noten was hij ervan overtuigd dat het project niet meer goed zou komen.
Al snel ging de kwaliteit omhoog. "En dan vier uur later sta je buiten. Dan ben je goed de kluts kwijt." Merkelbach paste een bekend trucje toe om stemmen te laten klinken alsof ze als het ware komen aanwaaien. In een scène die de onderwereld symboliseert, zijn "allerlei onzinklanken" te horen die de componist zelf bedacht, gebaseerd op het Latijn.
Ramen open
Merkelbach vroeg het projectteam om de ramen tussen een cafeetje in de wachtrij en het station open te zetten, zodat beide synchrone muziekstukken met elkaar zouden versmelten. Kroeggeluiden en geluiden van matrozen zijn afkomstig van ontwerpers Henny Knoet, Sander de Bruijn en Karel Willemen.
Knoet, inmiddels overleden, nam bierpullen mee naar de studio om het dronken gelal realistisch te laten klinken. Hij verzorgde ook het bulderende stemgeluid van kapitein Willem van der Decken, nadat Willemen tot de conclusie kwam dat zijn eigen stem niet laag genoeg was.
Juridisch conflict
Zangeres Floor Jansen van de metalband After Forever werd in eerste instantie ingeschakeld voor de zangpartij van Catharina. Toen een juridisch conflict dreigde te ontstaan met haar platenlabel, besloot Merkelbach geen risico te nemen. Al het opgenomen materiaal werd rücksichtslos weggegooid. Nog dezelfde dag regelde hij een vervangster: Martine Grünwald. Later werd het conflict rond Jansen opgelost, maar toen was de muziek al afgemixt.
Merkelbach heeft ooit aan een medewerker van De Vliegende Hollander gevraagd of het personeel niet gek wordt van zijn deuntje, dat zich de hele dag elke paar minuten herhaalt. Werknemers zouden er echter geen last van hebben, omdat men te druk is met bezoekers en het besturen van de attractie. Na verloop van tijd horen medewerkers de muziek simpelweg niet meer.
Baron 1898
In 2023 verscheen de soundtrack van De Vliegende Hollander op streamingdiensten. De Efteling-huiscomponist was al regelmatig te gast in de podcast. Eerder liet hij al bijzonder materiaal horen van Symbolica, de Wereld van Sindbad met Sirocco en Archipel, Baron 1898 en theatershow Caro.