Kunsthistoricus kan sloop van Spookslot in de Efteling niet verkroppen: 'Geen optie'

21-07-2022, 14.37 uur

Een kunsthistoricus doet een laatste poging om de Efteling-directie ervan te overtuigen dat het Spookslot niet gesloopt mag worden. Veel Efteling-fans hebben de naderende sluiting van de attractie inmiddels geaccepteerd, maar dat geldt niet voor Robbie Dell'Aira. In een ingezonden opiniestuk in het Brabants Dagblad somt de kunstkenner op waarom het Spookslot nooit zou mogen verdwijnen.

Dell'Aira, onder meer verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen, benadrukt hoe belangrijk het spookkasteel is geweest voor de ontwikkeling van het attractiepark. "Voor de geschiedenis van de Efteling neemt het Spookslot met zijn pionierskarakter een bijzondere positie in waarmee dit hét schakelstuk vertegenwoordigt tussen de oertijd van de Efteling en de tijd die toen nog komen zou."

ZIE OOK
Efteling maakt sluitingsdatum Spookslot bekend: afscheidsboek als tastbare herinnering

Het weghalen van de attractie zou dan ook een "kapitale misser" zijn. "Vanuit cultuurhistorisch perspectief wordt bij sloop van het Spookslot een kerndeel van het oude, pure binnenste van de Efteling uit de weg geruimd." Volgens Dell'Aira is het Spookslot "van significant cultuurhistorische waarde op zowel regionaal, nationaal als Europees niveau".

Vertrouwen geschaad
De historicus haalt zelfs onderzoeksresultaten van wetenschappers aan om aan te tonen dat de Efteling-directie helemaal verkeerd bezig is. Daaruit zou blijken dat het weghalen van het Spookslot "geen optie" is en haaks staat "op een gezonde en moderne bedrijfsvoering". "De teleurstelling is groot en het vertrouwen geschaad."

Ook wordt Anton Pieck geciteerd. "Wie zich gedwongen aanpast aan de geest van de tijd, vermoordt zijn persoonlijkheid", zei hij ooit. Dell'Aira" "Met dat inmiddels legendarische citaat in de hand heeft het er alle schijn van dat het huidige Efteling-bestuur zich nogal koeltjes toont ten opzichte van Piecks gedachtegoed en nalatenschap."

Oergedachte
Dell'Aira beweert dat Efteling-liefhebbers zich tegen het park keren wanneer klassiekers als het Spookslot het veld moeten ruimen. "Een groot deel van de vaste bezoekers, dat zich verbonden weet met de oergedachte van de Efteling, geworteld in waarden van kunst, cultuur en natuur, zal zich er steeds minder thuis voelen, zo is de verwachting."

De bestaande attractie restaureren is een veel beter idee, vindt de kunsthistoricus. Hij baseert zich op een "doorwrocht plan" van de Vlaamse architect Herwig Delvaux. "Een plan overigens dat vele miljoenen euro's zal besparen en ook nog eens meer bezoekers zal trekken", aldus Dell'Aira. Waar die gecalculeerde bezoekersaantallen op gebaseerd zijn, is niet duidelijk.

In het hart
De schrijver laakt de houding van de gemeentelijke, provinciale en landelijke politiek. Hij vindt dat er meer moeite gedaan zou moeten worden om het Spookslot een beschermde status toe te kennen, zodat de sloop voorkomen kan worden. "Het Spookslot, als nucleus van een park met een uniek karakter, kan en mag niet verdwijnen. Daarmee wordt de Efteling in het hart geraakt."

Het betoog van Robbie Dell'Aira komt overigens wel rijkelijk laat: de sluiting van het Spookslot werd al zes maanden geleden aangekondigd. Over iets meer dan zes weken is de Kaatsheuvelse spookvoorstelling voor de allerlaatste keer te zien. Vervanger Danse Macabre, waarin verschillende elementen van het oude Spookslot zullen terugkeren, opent in 2024.